مفهوم پرده و نیم پرده در موسیقی
همانطور که برای به دست آوردن فاصلهی دو شیء نسبت به هم، از واحد متر و برای فاصلهی دو شهر، از واحد کیلومتر استفاده میکنیم، در موسیقی نیز برای به دست آوردن فاصله بین دو نت، از متری به نام “پرده” و یا ” نیمپرده” استفاده میشود. در شکل 1، نام نتهای موسیقی بر روی کلیدهای پیانو، مشخص شده است. اگر دقت کنید، بین نت C (دو) و نت D (رِ) یک کلید سیاه قرار دارد ولی بین نت E (می) و نت F (فا) کلید سیاهی نیست. در تئوری موسیقی، فاصله بین نتهای “می – فا” را نیمپرده و فاصله بین نتهای “دو – رِ” را یک پرده در نظر گرفتهاند. بهطور خلاصه: اگر بین دو نت پشت سر هم، کلید سیاه قرار داشت، فاصله بین آن دو، یک پرده و اگر کلید سیاهی قرار نداشت، فاصله بین آن دو نت را نیمپرده در نظر میگیریم (در حقیقت، فاصله بین آن نت تا کلید سیاه، نیمپرده و فاصله بین کلید سیاه تا نت بعدی هم، نیمپرده میباشد که مجموعاً برابر با 1 پرده شده است).پرده در موسیقی به چه معناست
شکل 1: نتها و فواصل بین آنها.
با توجه به شکل 1، به سؤالات زیر پاسخ دهید:پرده در موسیقی به چه معناست
سؤال: فاصله بین دو نت F (فا) تا G (سل) چقدر است؟
پاسخ: یک پرده
سؤال: فاصله بین دو نت B (سی) تا C (دو) چقدر است؟
پاسخ: نیمپرده
سؤال: فاصله بین دو نت D (رِ) تا A (لا) چقدر است؟
پاسخ: با توجه به شکل 2، این دو نت پیوسته نبوده و فاصله بین آنها منفصل است و میبایست بهصورت زیر محاسبه شود:
شکل 2: فاصله بین نت رِ تا نت لا.
فاصله نت “رِ – لا”:پرده در موسیقی به چه معناست
از رِ تا می (1 پرده) + از می تا فا ( پرده) + از فا تا سل (1 پرده) + از سل تا لا (1 پرده) = 3.5 پرده یا 7 نیمپرده.
توجه: فاصله بین هر دو نت (مثلاً فاصله نت رِ تا نت لا) اسم مخصوص به خود را داشته که در مقاله “آموزش فواصل در موسیقی”، نحوه نامگذاری فواصل در موسیقی را به طور کامل توضیح داده ایم.
علامتهای تغییردهنده (عَرَضی) در موسیقی
علامتهای تغییردهنده یا عَرَضی، علامتهایی هستند که در سمت چپ نتها قرارگرفته و باعث تغییر فرکانس آنها میشوند. در موسیقی، علاوه بر هفت نت اصلی، تعدادی نت فرعی وجود دارد که از طریق همین علامتهای تغییردهنده به دست میآیند. اگر به شکل 2-2 نگاه کنید، علاوه بر هفت نت اصلی (کلیدهای سفید) نتهای دیگری هم وجود دارند (کلیدهای سیاه) که در بین نتهای اصلی قرارگرفتهاند. در ادامه با این نتها آشنا میشویم.
علامت # (دیز):
هرگاه علامت “#” در کنار نتی قرار گیرد، آن نت را نیمپرده زیرتر خواهد کرد (فرکانس نت را مقداری افزایش میدهد). برای مثال: اگر این علامت، در کنار نت F (فا) قرار گیرد، آن نت را از F (فا) به #F (فا دیز) تغییر میدهد.
سؤال: فاصله بین دو نت C (دو) تا #C (دو دیز) چقدر است؟
پاسخ: نیمپرده پرده در موسیقی به چه معناس
علامت b (بمل):
هرگاه علامت b در کنار نتی قرار گیرد، آن نت را نیمپرده بمتر خواهد کرد (فرکانس نت را مقداری کاهش میدهد). برای مثال: اگر این علامت، در کنار نت G (سل) قرار گیرد، آن نت را از G (سل) به Gb (سل بمل) تغییر میدهد.
بنابراین، هفت نت اصلی میتوانند دیز یا بمل بگیرند.
نکته: نت #E (می دیز) برابر با نت F (فا) و نت #B (سی دیز) برابر با نت C (دو) خواهد بود.
توجه: نتهای همصدا در موسیقی که مکان مشابهی برای اجرا دارند عبارتاند از:
نت #C (دو دیز) / نت Db (ر بمل)
نت #D (ر دیز) / نت Eb (می بمل)
نت #F (فادیز) / نت Gb (سل بمل)
نت #G (سل دیز) / نت Ab (لا بمل)
نت #A (لا دیز) / نت Bb (سی بمل)
سؤال: فاصله بین دو نت Db (رِ بمل) تا D (ر) چقدر است؟
پاسخ: نیمپرده
سؤال: فاصله بین دو نت #C (دو دیز) تا Eb (می بمل) چقدر است؟
پاسخ: دو دیز تا رِ ( پرده) + رِ تا می بمل ( پرده) = 1 پرده
علامت ♮ (بکار): پرده در موسیقی به چه معناست
هرگاه علامت ♮ در کنار نتی قرار گیرد، آن نت را به حالت خنثی تبدیل خواهد کرد. برای مثال: اگر نت “فا” با علامت “دیز” تبدیل به نت “فادیز” شود (شکل 3) تا پایان همان میزان، اگر نت فا دیگری بیاید (حتی اگر علامت دیز نداشته باشد) باید بهصورت “فادیز” نواخته شود. حال اگر در آن میزان، چند نت فا قرار داشته باشد و بخواهیم یکی از آنها دیز نشود، یک علامت بکار قبل از نت مورد نظر میگذاریم.
شکل 3: بکار شدن نت فا در میزان دوم.
خواندن مقالات زیر توصیه میشود....
پرده در موسیقی به چه معناست؟
پرده در موسیقی به چه معناست؟